“KÝ ỨC MỘT DÒNG SÔNG” – Khúc tâm tình của Lê Văn Thuận

“KÝ ỨC MỘT DÒNG SÔNG” – Khúc tâm tình của Lê Văn Thuận

“Quê tôi ai cũng có một dòng sông bên nhà. Con sông quê gắn bó với tuổi thơ đời tôi. Bao năm xa quê ấy trong mơ tôi vẫn thấy. Hôm nay tôi trở về lòng chợt vui thấy sông không già…” (Trích ca khúc: “Trở về dòng sông tuổi thơ” – Hoàng Hiệp)
Ai cũng có một dòng sông để mà thương mà nhớ, để tìm về mỗi khi mỏi gối chồn chân. Và Lê Văn Thuận cũng vậy, về với quê hương, thả mình xuống dòng sông, giũ vơi đi những nhọc nhằn vất vả, tạm quên đi những lo toan đời thường anh thấy tâm hồn thanh thản biết nhường nào. Có thể nói rằng khi nhà thơ nhớ về quê hương thì hình ảnh về dòng sông tuổi thơ hiện ra trước nhất, dòng sông quê mang đầy kỷ niệm ấu thơ, gắn bó lắm, thân thương lắm bởi vì sông quê đã tưới tắm cho tâm hồn anh, như dòng sữa mẹ ngọt lành nuôi anh khôn lớn và chắp cánh cho những ước mơ, hoài bão được bay cao, bay xa.

Tôi đang cầm trên tay bản thảo tập thơ “Ký ức một dòng sông” của anh mà lòng cảm thấy vô cùng ấm áp vì lâu rồi mới lại được đọc những vần thơ vừa chứa chan tình người, tình đời lại giàu giá trị nghệ thuật. Không phải ngẫu nhiên mà tác giả lại đặt tên cho tập thơ của mình như vậy. Phải là người yêu lắm con sông quê mình, tha thiết với quê hương mới có thể viết nên những vần thơ ngọt ngào, sâu lắng đến thế. Chỉ cần thoảng nghe một câu hát, một làn điệu về sông quê thôi là trong lòng Văn Thuận lại cồn cào nỗi nhớ; Ký ức về dòng sông quê lại hiện về cùng với những câu hò, điệu lý dào dạt tình quê. Đối với tác giả, quê hương luôn là niềm thương nhớ không bao giờ nguôi, là máu thịt của mình: “Có một dòng sông/ Tưới tắm hồn tôi/ Ngọt ngào như dòng sữa mẹ/ Tôi lớn lên/ Chợt nhận ra điều mới mẻ/ Lòng mẹ vô cùng như ký ức một dòng sông” (Ký ức một dòng sông). Văn Thuận rất tự hào về quê hương mình, một miền quê non nước hữu tình, giàu bản sắc văn hóa, con người chất phác, nồng hậu, sống chứa chan tình nghĩa: “Tôi sẽ đưa em về thăm Quảng Ngãi/ Thăm quê hương của núi Ấn – sông Trà/ Nơi ngọt ngào bao câu hát dân ca/ Nghe điệu hát Sắc Bùa mang xuân đến” (Quê hương tôi).
“Ký ức một dòng sông” được viết lên từ cảm xúc sâu lắng, ngôn ngữ thơ chọn lọc, không pha tạp chất song không vì thế mà trở nên khô cứng, gò bó, trái lại giọng thơ rất ngọt ngào, mượt mà như dòng suối mát trong. Ai đã từng đọc thơ anh có lẽ không khỏi xao xuyến, bâng khuâng, lòng cứ miên man theo từng ý thơ, tình thơ để rồi thấy say đắm, đam mê.
Nỗi nhớ quê hương trong thơ Lê Văn Thuận bao giờ cũng gắn liền với nỗi nhớ về gia đình thân thương, ở đó có người mẹ một nắng hai sương, suốt đời tần tảo vì con. Viết về mẹ tác giả đã thể hiện sự kính yêu và lòng biết ơn sâu sắc: “Nghe câu lục bát à ơi/ Lời ru của mẹ một đời gian nan/ Ru con tròn giấc mộng vàng/ Mẹ quên đi nỗi đa đoan nhọc nhằn” (Lời ru của mẹ).
Năm tháng vụt trôi khi mái tóc đã pha sương, Văn Thuận lại ước gì có thể quay ngược thời gian để được trở lại thời thanh xuân tràn đầy nhiệt huyết, hăng hái bước vào đời. Văn Thuận viết rất nhiều thơ tình, tình yêu trong thơ anh thật đẹp, thật trong sáng và lãng mạn với nhiều cung bậc cảm xúc. Đọc thơ tình của anh hầu như ai cũng thấy một phần của mình trong đó vì vậy mà trái tim bỗng chợt bồi hồi, xao xuyến. Chúng ta thấy một tình yêu thơ ngây, thuần khiết thời còn cắp sách tới trường sao mà đẹp, mà hồn nhiên đến thế: “Cánh phượng đầu mùa ép vào cuối vở/ Má em hồng sắc phượng thắm hồn tôi/ Hạ đến gần em bỗng chợt xa xôi/ Mùa phượng nở sân trường im ắng quá” (Mùa phượng nở). Chính cái dại khờ, mong manh của tình yêu học trò đã trở thành kỷ niệm không bao giờ phai mờ trong tâm trí, đi theo ta suốt cả chặng đường đời. Chúng ta thấy nỗi niềm day dứt, khắc khoải, nuối tiếc khi giấc mơ tình yêu không thành: “Nhà em còn cuối bến sông?/ Còn vương ánh mắt thẳm trông thuyền về…/ Bến xưa chưa bắc nhịp cầu/ Cung đàn lỡ nhịp nỗi sầu riêng mang…” (Bến xưa). Đó là những câu thơ đầy cảm xúc và đạt đến độ tinh tế, sâu sắc.
Trong “Ký ức một dòng sông” những bài thơ viết về ý thức dân tộc, về chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc đã thôi thúc lòng yêu nước, có sức lay động lòng người. Đọc các tựa đề thơ: “Anh lính gác Nhà Giàn”, “Vòng hoa bất tử”… chúng ta càng thấy trân trọng cuộc sống yên bình mà biết bao thế hệ đã đổ mồ hôi và cả máu xương để tạo dựng và gìn giữ. Những bài thơ Văn Thuận viết về tình thầy trò, tình bạn, thơ viết cho con, viết về thiên nhiên cỏ cây và những vần thơ Haiku, những bản nhạc… cũng tạo được hiệu ứng mạnh mẽ, chắc chắn sẽ để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc.
Con người chỉ xuất hiện một lần trong đời để rồi mãi mãi ra đi vào cõi vĩnh hằng. Nhưng những gì là thơ ca, là nghệ thuật đích thực thì vẫn còn mãi với thời gian. Thơ Lê Văn Thuận có một sức sống mãnh liệt bởi thơ anh là tiếng lòng, là những tình cảm thân thương, trìu mến cùng với cảm xúc thật sự sâu lắng và chân thật, hướng con người ta đến cái đẹp, cái thiện. Thơ anh rất tinh tế, sâu sắc và giàu giá trị nghệ thuật, có những sáng tạo độc đáo, đầy thi vị. Tác giả đã lồng được vào thi phẩm của mình cái nhân sinh quan của một con người có nhiều trải nghiệm, đi nhiều, biết nhiều và dường như thấu hiểu được muôn nẻo đường đời.
Hãy đọc “Ký ức một dòng sông” bằng tất cả sự trân trọng và yêu mến, chúng ta sẽ thấy tâm hồn như rộng mở, như vừa nhận được một “quà tặng cuộc sống” vô cùng ý nghĩa.
Minh Côn

Advertisement